Charles MOPSIK - "Kabała"

Charles MOPSIK - “Kabała”
Beata Bartecka na magia.gildia.pl pisze:
„Książka Charlesa Mopsika to jedynie przyczynek do wstępu zrozumienia kabały - żydowskiej tradycji ezoterycznej. Jest to tak rozległe pole, iż to malutkie wydanie (zaledwie 137 strony) nie może pretendować do czegoś innego, a tym bardziej starać się wyłożyć wszystkie ważne kwestie.

Kabała jest trudnym do zdefiniowania zjawiskiem, na który składają się nie tylko teksty filozoficzno-historyczne, ale także - i co jest równie ważne – potężna sfera rytuałów, tradycje ludowe, literatura i inne sztuki”.
I ma rację. Gorzej, że w innej recenzji wyczytałem, że książka jest napisana językiem przystępnym dla każdego, bo wg mnie, nawet jeśli język nie jest wyszukany, to tematyka wymaga pewnego przygotowania intelektualnego. Sam swego czasu, a to gdy starałem się zrozumieć ksiązki Umberto Eco, namęczyłem się w pojęciu niektórych aspektów kabały. Pozwalam sobie zamieścić moje uwagi z nadzieją, że Państwa zainteresują:

KABAŁA - znaczy TRADYCJA [hebr. Qabbala]. Tu nie omieszkam przypomnieć, że przewodnią pieśnią w „Fiddler On The Roof” jest „TRADITION”. Istniała od zawsze jako ustna tradycja prawa mojżeszowego i jego interpretacji, jednakże w okresie wczesnego chrześcijaństwa rozwinęła się w mistyczny, ezoteryczny /tzn tajemny/ system teozoficzno-filozoficzny, zawierający silne elementy panteizmu [por.eseje „Agnostycyzm” oraz „Panenteizm} oparty na neoplatońskiej idei emanacji [por. esej „Plotyn”], mesjanizmie i magii liczb.
Długo myślałem nad tym sformułowaniem, ale chyba się udało. Jako uzupełnienie podam jedną z wielu definicję encyklopedyczną:
„Kabała - żydowska teozofia okultystyczna; metafizyczna, mistyczna interpretacja Biblii”.
O co tu biega? Otóż, religia judaizmu zaczęła uwierać, ze względu na swój formalizm, sztywność i legalizm. Wewnętrzne parcie sprzyjało powstaniu chrześcijaństwa, i nie tylko jego. Równocześnie kwitł neoplatonizm [por. eseje m.in. „HYPATIA”, „PLOTYN”]. Powstały więc warunki do SPIRYTUALIZACJI judaizmu. Głównymi przewodnikami w tej materii stały się: KSIĘGA STWORZENIA [SEPHER JEZIRAH] przypisywana rabbiemu AKIBA, który zmarł w 120 r.ne oraz KSIĘGA BLASKU PRAWA [SEPHER HAZZOHAR] przypisywana rabbiemu SZYMONOWI ben JOCHAJ, wspólczesnemu AKIBIE.
Księga Stworzenia [JEZIRAH] jest wspominana w GEMARZE [Gemara - zbiór komentarzy i objaśnień uzupełniających MISZNĘ, wraz z nią tworzący TALMUD; MISZNA - zbiór tradycyjnych doktryn religii żydowskiej rozwiniętych głównie we wskazówkach i decyzjach rabinów przed rokiem 200 ne] z V-VI wieku i przez SAADIA w X w., natomiast, co do drugiej Księgi istnieją rózne, sprzeczne wersje. Jedna z nich, to, że została napisana przez MOJŻESZA z LEONU [1250-1305], inna, że przez R-MOSESA ben NACHMANA [1195-1270], lepiej znanego jako BAMBAM. Pewne jest, że ostateczna trzytomowa wersja została wydrukowana w Mantui we Włoszech w latach 1558-1560 i jest do dziś standardowym podręcznikiem kabały.
Czytając ten tekst ponownie /marzec 2012/ zauważyłem brak wzmianki o LURII, co niniejszym czynię. Isaac LURIA, ben Solomon /1534-72/ był żydowskim mistykiem i założycielem szkoly KABAŁY. Jego doktryna wzywa do odbudowy pierwotnej harmonii świata poprzez rytualne medytacje i tajemne kombinacje słów. Wg jego kabalistyki „ROZBICIE NACZYŃ” opisuje pierwotną katastrofę, kiedy to iskry boskiego światła padły na ziemię i UWIĘZŁY w materii. Powrót tj kiedy te boskie iskry na powrót łączą się z Bogiem to TIKUN - przywrócenie, proces odkupienia. Jego zbiór doktryn czyli KABAŁA miał olbrzymi wpływ na póżniejszy żydowski mistycyzm i na CHASYDYZM.
Sednem kabalistycznego nauczania jest, że wszystko EMANATES [p. hasło „PLOTYN”, bo tam właśnie wyjaśniam „emanate”] z BOGA. Nie ma „STWORZENIA” w popularnym tego słowa zrozumieniu. Cała natura jest wynikiem SAMOROZWOJU /samorozwinięcia się/ BÓSTWA. Bóg jako absolutny BYT jest nazywany ADAMEM - KADMONEM tj „człowiekiem, który istniał na początku”.[por. Ezek 1:26, Dan 7:13]

Podstawowe doktryny KABAŁY wywodzą się zarówno z neoplatońskich, jak i z manicheistycznych idei schyłku epoki klasycznej. Skupiały się bowiem wokół koncepcji dwóch walczących ze sobą królestw Boga i Szatana. Ponieważ zarówno Bóg, jak i Szatan, nie znają granic i są niewidzialni, można ich pojąć jedynie za pośrednictwem ich dziesięciu EMANACJI. Każdej z nich odpowiadał jeden z głownych dziesięciu członków człowieka, tak „człowieka, który istniał na początku” [ADAM-KADMON], jak i „człowieka bez wartości” [ADAM-BELIAL]. Dziesięć boskich emanacji to:

- tworzące świat intelektu: KETER - korona czyli głowa, CHOCHMA - mądrość czyli mózg, i BINA - zrozumienie czyli serce;
- tworzące świat moralności: CHASED - litość oraz DIN - sprawiedliwość, czyli ramiona, oraz TIFERET - piękno czyli łono [zamiast DIN może być GENURA - zło i strach;
- tworzące świat materialny: NECACH - wspaniałość i HOD - majestat czyli nogi oraz JESOD - podstawa czyli genitalia;
- dziesiątą emanacją jest MALCHUT - Królestwo.
Wszystkie razem tworzą „kabalistyczne drzewo”.

Według KABAŁY każde słowo BIBLII ma znaczenie okultystyczne. Rozwinęły się trzy równoległe metody interpretacji Biblii: NOTARIKON, GEMATRIA i TEMURAH.
NOTARIKON to przyporządkowanie słów pierwszym literom innych słów, np ADaM można odczytywać: Adam, Dawid, Mesjasz czy też słynne greckie chrześcijańskie ICHTHYS [RYBA] interpretowano jako Iesous Christos, Theou Yios Soter [Jezus Chrystus, Syn Boży, Zbawiciel]. Mówiąc po „naszemu” to tworzenie i interpretacja akronimów.
Aby dać oddech czytelnikowi podam dwa najpopularniejsze akronimy w Kanadzie: asap - „as soon as possible” oraz TEAM - „together everyone achieves more”.
GEMATRIA polega na przekształcaniu słów na liczby i po konwersji na interpretacji m.in. przez porównywanie. To również wiązanie ważnych życiowo dat z liczbami wyprowadzonych z imion i dat; np w moim przypadku: WOJCIECH [8 liter] JAN [3 litery] GOŁĘBIEWSKI [11 liter] ur.27.04.1943 daje
1943 + 1 + 9 + 4 + 3 = 1960 MATURA
1943 + 1 + 9 + 4 + 3 + 11 = 1971 SYN
1943 + 1 + 9 + 4 + 3 + 8 + 3 + 11 + 27 + 04 = 2013 ŚMIERĆ
TEMURAH to permutacja znaków. Podobno zastosowana do czterech liter Boga tj YaHVeH dawała 2112 wariantów imienia Boga, ze względu na 24 [?] ciągi permutacyjne alfabetu hebrajskiego. Skąd to wytrzasnęli ni diabła nie wiem, a mnie po prostu wychodzi przy czterech literach, w tym jednej powtarzającej się: 4! : 2 = 12, co łatwo dowieść wypisując wszystkie warianty: YHVH, YHHV, YVHH, VHYH, VHHY, VYHH, HYVH, HYHV, HVYH, HVHY, HHVY, HHYV. Może kiedyś się dowiem, lecz wątpię bo Gematria z kosą się zbliża.
/Uwaga: poniekąd dowiedziałem się. Żródła podają trzy metody „tasowania” liter alfabetu tj zamiany pierwszej w ostatnią, drugiej w przedostatnią itd; bądż danej w następna /”a” w „b”; „b” w „c” itd/; bądż też co „12” tj pierwszą w trzynastą itd. Niewiele to wyjaśnia, ale coś w tym jest/.
Kabała wywarła przemożny wpływ na myśl judaistyczną. Ugruntowała mistyczne aspekty judaizmu i podważyła znaczenie racjonalnych studiów tekstu Tory, przez co została odrzucona przez ortodoksyjnych rabinów. Szczególnie atrakcyjna stała się dla chasydów póżniejszych epok, którzy śpiewali i tańczyli w rytm kabalistycznych zaklęć i którzy wierzyli w niezachwianą prawdę proroczych zagadek i przepowiedni wygłaszanych przez ich cadyków. Łaciński przekład KSIĘGI BLASKU, wydany w latach 1677-8 w SULZBACH, w Niemczech, przez barona ROSENROTHA, udostępnił jej tajemnice szerszemu gronu czytelników, a symbole i słownictwo przeniknęły do współczesnych języków europejskich.

Jeśli moje amatorskie uwagi pomoga Państwu przy lekturze Mopsika, będę usatysfakcjonowany, bo książka jest WARTA PRZESTUDIOWANIA.