Wednesday, 21 May 2014

Ilja ERENBURG - "Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca"

Ilja ERENBURG - “Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca”
Przypadkowo wszedłem na stronę Lejzorka na naszym portalu „lubimy czytać”. I oniemiałem. JEDNA Z NAJLEPSZYCH KSIĄŻEK jakie czytałem w moim długim życiu ma jedną, jedyną opinię. Postanowiłem to naprawić i „z pamięci”, po 57 latach od pierwszej lektury ją Państwu przybliżyć. Już stwierdzenie, że Lejzorek to wspaniały konglomerat Szwejka, Ostapa Bendera i Tewje Mleczarza - powinno zachęcić do lektury.
Szwejka wszyscy znają; Ostap Bender to bohater dwóch znakomitych powieści spółki autorskiej: Ilja Ilf i Eugeniusz Pietrow pt „Dwanaście krzeseł” i „Złoty cielec”, a Tewje Mleczarz - to ojciec rodziny z „Skrzypka na dachu” zrealizowanego na podstawie również świetnej powieści Szolema Alejchema pt „Dzieje Tewji Mleczarza”.
O popularności tych książek niech świadczy następująca anegdotka. W latach 60-tych, w ktorymś z teleturniejów, w których występowałem /pamiętam tylko, że prowadzącym był Budzyński/ zadano mnie pytanie:
„Z krowy mamy mleko i mięso, ale nie tylko. W jakiej powieści bohater założył punkt skupu rogów i kopyt, i jak on się nazywał?
-Oczywiscie chodzi o książkę Ilji....
I w tym momencie coś mnie odbiło i błędnie dokończyłem:
.......Erenburga i Lejzorka Rojtszwańca.
- Niestety, nie. Lejzorek rozmnażał króliki, a skup prowadził Ostap w „Złotym Cielcu”.”
Skoro jesteśmy przy anegdotkach, to wspomnę jedną, świadczącą o poziomie kandydatów na UW, skierowywanych przez Partię. Na pytanie: co koleżanka wie o Ilji Erenburg, przyszła studentka odpowiedziała: kochanka Hitlera.
Lejzorek to Żyd Wieczny Tułacz, a książka jest satyrą wzbudzajacą uśmiech i zadumę. Lektura wywołuje też wspomnienia dzieł Bułhakowa. W mojej pamięci zostały sformułowania: „szumowiny NEP-u” /NEP - Nowaja Ekonomiczeskaj Politika tj doktryna polityki gospodarczej Rosji Radzieckiej w l. 1921-29/ oraz „ty zgniły produkcie kastrowania osobowości przez kler”. A najkomiczniejsza wydała mnie się scena, gdy Lejzorek, po zbliżeniu seksualnym z tow.Pukie, stara się ją ubiec, w złożeniu donosu do bezpieki.
Świetna zabawa, przeto LEKTURA OBOWIĄZKOWA.

No comments:

Post a Comment