Edward ZYMAN -
"Przeznaczenie jest
wyborem"
Henryk
Słaby czyli filozofia skutecznego działania
Książka nie tylko dla
Polonii Kanadyjskiej
Książka jest z 2005 roku,
a więc grzecznie czekała 13 lat aż ja ją wprowadzę na
LC. Akurat się złożyło, że bohater biografii (Henryk
Słaby 1925 – 2009) działał w "moim" Toronto,
autor (Edward Zyman ur.1943) też, więc nie wypada ich
nie uhonorować.
Zyman ma na LC 3 książki,
łącznie 4 opinie, a pierwszym fanem ja zostałem. Brak
natomiast danych o nim. No to od niego zaczynam, tym
bardziej, że jest moim rówieśnikiem, choć przywędrował
do Kanady siedem lat wcześniej (1983). Kopiuję z
http://www.polskifunduszwydawniczy.ca/sections.php?b=27&id=3
„Poeta,
prozaik, krytyk literacki, publicysta, wydawca. Ur. 20 maja 1943 r. w
Dobromierzu (woj. kieleckie). Ukończył studia socjologiczne na
Uniwersytecie Jagiellońskim. Początkowo wiąże się z przemysłem,
by następnie przejść do pracy w dziennikarstwie. Zastępca
kierownika Redakcji Literackiej Polskiego Radia w Katowicach,
kierownik literacki Zespołu Filmowego „Silesia”, redaktor
wydawanego poza cenzurą „Tygodnika Katowickiego”, przewodniczący
Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”katowickiej Rozgłośni
PR. Aresztowany z chwilą wprowadzenia stanu wojennego. Po rocznej
izolacji w więzieniach i ośrodkach odosobnienia, usunięty z pracy
w trybie specjalnym. W marcu 1983 r. emigruje do Kanady, gdzie
kontynuuje działalność dziennikarską. Jest m.in. redaktorem
miesięcznika „Dialogi” (1984) oraz „Głosu Polskiego” (1984
–1988) i „Gazety”(1988 – 1989). Wiersze, prozę i prace
krytyczno-literackie publikował m.in. na łamach „Akcentu”,
„Frazy”, „Nowego Wyrazu”, „Nowych Książek”, „Odry”,
„Opola”, „Poezji”, „Poglądów”, „Tygodnika
Kulturalnego”, „Twórczości”, „Współczesności”,
londyńskiego „Pulsu” i nowojorskiego „Przeglądu Polskiego”.
Wydał kilka tomów wierszy m.in.: Dzień
jak co dzień (1978),
Co
za radość żyć (1979),
W
czyim obcym domu (1981),
Jak
noc, jak sen (1987),
Kim
Stwórca mądre te eseje pisze (Vancouver
2004), Z
podręcznego leksykonu
(Toronto 2006), zbiór felietonów U
Boga każdy błazen (1987),
tom pamfletów krytyczno-literackich Metamorfozy
głębin Twoich.
Polonijny
parnas literacki (Toronto
2003), dwie książki biograficzne: Widzieć
dalej niż dziś. Rozmowa z Jerzym Korey-Krzeczowskim (
Toronto-Katowice 2003) i Przeznaczenie
jest wyborem.
Henryk
Słaby czyli filozofia skutecznego działania (Katowice
2005). Współredaktor almanachu poezji i prozy Młody
Śląsk Literacki (1975)
i tomu Podróż
w głąb pamięci.
O
Wacławie Iwaniuku szkice, wspomnienia, wiersze (Toronto
2005). Redaktor kilkudziesięciu tomików poezji, tomów prozy i
wspomnień. Ostatnio opublikował Scalić
oddalone,
tom monograficzny o Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich
(Toronto 2008), Mosty
z papieru. O życiu literackim, sytuacji pisarza i jego dzieła na
obczyźnie (Toronto-Rzeszów
2010) oraz powieść Ściana
pełna jerzyków,
wyróżnioną w III edycji Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego
Wydawnictwa Telbit (Warszawa 2011). Jeden z członków-założycieli\
Fundacji
Wł. i N. Turzańskich, obecnie jej wiceprzewodniczący. Członek
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
"
Natomiast
życiorys Henryka Słabego kopiuję z notki na rok przed
jego smiercią, z:
"Henryk
Słaby urodził
się w 1925 r. W momencie rozpoczęcia II wojny światowej miał
zaledwie 14 lat. Pomimo to podczas okupacji służył w szeregach
Armii Krajowej jako kurier. Został aresztowany przez gestapo i
kolejno przebywał w więzieniach w Busku – Zdroju, Pińczowie i
Kielcach. W grudniu 1941 r. przeniesiony do Oświęcimia, a następnie
(w 1944 r.) do Brzezinki. W styczniu 1945 r. przetransportowany do
Flossenburga (Bawaria), skąd zbiegł. Udało mu się wówczas
dotrzeć do oddziałów alianckich zajmujących okolice Monachium.
Stamtąd dotarł do II Korpusu Polskiego gen. Andersa.
Po zakończeniu wojny wznowił naukę. Odbył studia administracyjno handlowe w Glasgow, a później w Londynie. Następnie pracował w Departamencie Finansów brytyjskiego Ministerstwa Przemysłu. W 1955 r. wyjechał do Kanady i na stałe osiadł w Toronto. Tam najpierw uzyskał uprawnienia biegłego księgowego, a następnie (w 1961 r.) otworzył własny biznes. Sukcesy na tym polu pozwoliły mu w latach siedemdziesiątych na aktywne zaangażowanie się w działalność społeczną, przede wszystkim na rzecz Polonii oraz Polaków, którzy pozostali w kraju za „żelazną kurtyną”.
Po zakończeniu wojny wznowił naukę. Odbył studia administracyjno handlowe w Glasgow, a później w Londynie. Następnie pracował w Departamencie Finansów brytyjskiego Ministerstwa Przemysłu. W 1955 r. wyjechał do Kanady i na stałe osiadł w Toronto. Tam najpierw uzyskał uprawnienia biegłego księgowego, a następnie (w 1961 r.) otworzył własny biznes. Sukcesy na tym polu pozwoliły mu w latach siedemdziesiątych na aktywne zaangażowanie się w działalność społeczną, przede wszystkim na rzecz Polonii oraz Polaków, którzy pozostali w kraju za „żelazną kurtyną”.
Owocem
jego działalności na terenie Kanady stało się założenie
polskiego teatru, uruchomienie polskiego programu telewizyjnego
„Panorama”, a także powstanie Copernicus Lodge – domu
spokojnej starości dla Polaków w Toronto. Jest współtwórcą
czterech fundacji działających w Kanadzie: Fundacji im. M. Kolbego,
Fundacji im. M. Kopernika, Fundacji im. S. Reymonta (popieranie
kultury i nauki polskiej) oraz Fundacji im. Turzyńskich (popieranie
działalności wydawniczej w Polsce i na emigracji). Wspierał
ponadto powstanie Polskiego Centrum Kulturalnego Jana Pawła II w
Mississauga i jest współtwórcą Funduszu na rzecz Programu
Polskiej Literatury i Języka (Slaby and Ungar Fund for the Polish
Language and Literature) na Uniwersytecie w Toronto.
W trudnych latach komunizmu Henryk Słaby aktywnie i niezwykle szczodrze wspierał także rozwój KUL, a jego zasługi w Komitecie Budowy Collegium Jana Pawła II są trudne do przecenienia. Z pomocy Henryka Słabego korzystał również Uniwersytet Jagielloński przy powstawaniu Programu Studiów Kanadyjskich.
Za swoją działalność społeczną Henryk Słaby został uhonorowany polskim Orderem Zasługi z Gwiazdą, watykańskim Orderem św. Grzegorza, a także Medalem Narodzin Kanady i Srebrnym Medalem 25 – lecia Królowania Elżbiety II. Uznanie dla ogromnych zasług Henryka Słabego w pracy nad rozwojem naszej Uczelni znalazło wyraz w odznaczeniu jego osoby Medalem za Zasługi dla KUL oraz przyznaniu tytułów doktora honoris causa i Protectori Universitatis."
W trudnych latach komunizmu Henryk Słaby aktywnie i niezwykle szczodrze wspierał także rozwój KUL, a jego zasługi w Komitecie Budowy Collegium Jana Pawła II są trudne do przecenienia. Z pomocy Henryka Słabego korzystał również Uniwersytet Jagielloński przy powstawaniu Programu Studiów Kanadyjskich.
Za swoją działalność społeczną Henryk Słaby został uhonorowany polskim Orderem Zasługi z Gwiazdą, watykańskim Orderem św. Grzegorza, a także Medalem Narodzin Kanady i Srebrnym Medalem 25 – lecia Królowania Elżbiety II. Uznanie dla ogromnych zasług Henryka Słabego w pracy nad rozwojem naszej Uczelni znalazło wyraz w odznaczeniu jego osoby Medalem za Zasługi dla KUL oraz przyznaniu tytułów doktora honoris causa i Protectori Universitatis."
Zyman
pisze we Wstępie:
"......Żyjąca
poza krajem.. ..polska diaspora.. ..tworzy ogromne, choć
nie wykorzystane, możliwości dla zbudowania nowego wizerunku
polskiej grupy. Tylko zwielokrotnienie działań podobnych tym,
których inicjatorem i wykonawcą jest Henryk Słaby, może
sprawić, że kultura polska w wieloetnicznej Kanadzie..
..wyzwoli się z negatywnych, zdominowanych przez krzywdzące
stereotypy, ocen..”
Niestety
to prawda, a książka przedstawiając siłę Słabego,
ukazuje tym samym słabość Polonii, bo ilość nazwisk przy
tak licznych przedsięwzięciach jest nader skromna. Gdyby
było chociaż z dziesięciu Słabych to...... Ale ja nie
narzekam, to Zyman..
Warto
przeczytać te niewiele ponad sto stron o niezwykłym
człowieku, a i poznać kanadyjską Polonię. 7/10
No comments:
Post a Comment