Friday 25 May 2018

Edward ZYMAN - "Przeznaczenie jest wyborem"


Edward ZYMAN - "Przeznaczenie jest wyborem"
Henryk Słaby czyli filozofia skutecznego działania

Książka nie tylko dla Polonii Kanadyjskiej

Książka jest z 2005 roku, a więc grzecznie czekała 13 lat aż ja ją wprowadzę na LC. Akurat się złożyło, że bohater biografii (Henryk Słaby 1925 – 2009) działał w "moim" Toronto, autor (Edward Zyman ur.1943) też, więc nie wypada ich nie uhonorować.

Zyman ma na LC 3 książki, łącznie 4 opinie, a pierwszym fanem ja zostałem. Brak natomiast danych o nim. No to od niego zaczynam, tym bardziej, że jest moim rówieśnikiem, choć przywędrował do Kanady siedem lat wcześniej (1983). Kopiuję z http://www.polskifunduszwydawniczy.ca/sections.php?b=27&id=3

Poeta, prozaik, krytyk literacki, publicysta, wydawca. Ur. 20 maja 1943 r. w Dobromierzu (woj. kieleckie). Ukończył studia socjologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Początkowo wiąże się z przemysłem, by następnie przejść do pracy w dziennikarstwie. Zastępca kierownika Redakcji Literackiej Polskiego Radia w Katowicach, kierownik literacki Zespołu Filmowego „Silesia”, redaktor wydawanego poza cenzurą „Tygodnika Katowickiego”, przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”katowickiej Rozgłośni PR. Aresztowany z chwilą wprowadzenia stanu wojennego. Po rocznej izolacji w więzieniach i ośrodkach odosobnienia, usunięty z pracy w trybie specjalnym. W marcu 1983 r. emigruje do Kanady, gdzie kontynuuje działalność dziennikarską. Jest m.in. redaktorem miesięcznika „Dialogi” (1984) oraz „Głosu Polskiego” (1984 –1988) i „Gazety”(1988 – 1989). Wiersze, prozę i prace krytyczno-literackie publikował m.in. na łamach „Akcentu”, „Frazy”, „Nowego Wyrazu”, „Nowych Książek”, „Odry”, „Opola”, „Poezji”, „Poglądów”, „Tygodnika Kulturalnego”, „Twórczości”, „Współczesności”, londyńskiego „Pulsu” i nowojorskiego „Przeglądu Polskiego”. Wydał kilka tomów wierszy m.in.: Dzień jak co dzień (1978), Co za radość żyć (1979), W czyim obcym domu (1981), Jak noc, jak sen (1987), Kim Stwórca mądre te eseje pisze (Vancouver 2004), Z podręcznego leksykonu (Toronto 2006), zbiór felietonów U Boga każdy błazen (1987), tom pamfletów krytyczno-literackich Metamorfozy głębin Twoich. Polonijny parnas literacki (Toronto 2003), dwie książki biograficzne: Widzieć dalej niż dziś. Rozmowa z Jerzym Korey-Krzeczowskim ( Toronto-Katowice 2003) i Przeznaczenie jest wyborem. Henryk Słaby czyli filozofia skutecznego działania (Katowice 2005). Współredaktor almanachu poezji i prozy Młody Śląsk Literacki (1975) i tomu Podróż w głąb pamięci. O Wacławie Iwaniuku szkice, wspomnienia, wiersze (Toronto 2005). Redaktor kilkudziesięciu tomików poezji, tomów prozy i wspomnień. Ostatnio opublikował Scalić oddalone, tom monograficzny o Fundacji Władysława i Nelli Turzańskich (Toronto 2008), Mosty z papieru. O życiu literackim, sytuacji pisarza i jego dzieła na obczyźnie (Toronto-Rzeszów 2010) oraz powieść Ściana pełna jerzyków, wyróżnioną w III edycji Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego Wydawnictwa Telbit (Warszawa 2011). Jeden z członków-założycieli\ Fundacji Wł. i N. Turzańskich, obecnie jej wiceprzewodniczący. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich "

Natomiast życiorys Henryka Słabego kopiuję z notki na rok przed jego smiercią, z:

"Henryk Słaby urodził się w 1925 r. W momencie rozpoczęcia II wojny światowej miał zaledwie 14 lat. Pomimo to podczas okupacji służył w szeregach Armii Krajowej jako kurier. Został aresztowany przez gestapo i kolejno przebywał w więzieniach w Busku – Zdroju, Pińczowie i Kielcach. W grudniu 1941 r. przeniesiony do Oświęcimia, a następnie (w 1944 r.) do Brzezinki. W styczniu 1945 r. przetransportowany do Flossenburga (Bawaria), skąd zbiegł. Udało mu się wówczas dotrzeć do oddziałów alianckich zajmujących okolice Monachium. Stamtąd dotarł do II Korpusu Polskiego gen. Andersa.
Po zakończeniu wojny wznowił naukę. Odbył studia administracyjno handlowe w Glasgow, a później w Londynie. Następnie pracował w Departamencie Finansów brytyjskiego Ministerstwa Przemysłu. W 1955 r. wyjechał do Kanady i na stałe osiadł w Toronto. Tam najpierw uzyskał uprawnienia biegłego księgowego, a następnie (w 1961 r.) otworzył własny biznes. Sukcesy na tym polu pozwoliły mu w latach siedemdziesiątych na aktywne zaangażowanie się w działalność społeczną, przede wszystkim na rzecz Polonii oraz Polaków, którzy pozostali w kraju za „żelazną kurtyną”.
Owocem jego działalności na terenie Kanady stało się założenie polskiego teatru, uruchomienie polskiego programu telewizyjnego „Panorama”, a także powstanie Copernicus Lodge – domu spokojnej starości dla Polaków w Toronto. Jest współtwórcą czterech fundacji działających w Kanadzie: Fundacji im. M. Kolbego, Fundacji im. M. Kopernika, Fundacji im. S. Reymonta (popieranie kultury i nauki polskiej) oraz Fundacji im. Turzyńskich (popieranie działalności wydawniczej w Polsce i na emigracji). Wspierał ponadto powstanie Polskiego Centrum Kulturalnego Jana Pawła II w Mississauga i jest współtwórcą Funduszu na rzecz Programu Polskiej Literatury i Języka (Slaby and Ungar Fund for the Polish Language and Literature) na Uniwersytecie w Toronto.
W trudnych latach komunizmu Henryk Słaby aktywnie i niezwykle szczodrze wspierał także rozwój KUL, a jego zasługi w Komitecie Budowy Collegium Jana Pawła II są trudne do przecenienia. Z pomocy Henryka Słabego korzystał również Uniwersytet Jagielloński przy powstawaniu Programu Studiów Kanadyjskich.
Za swoją działalność społeczną Henryk Słaby został uhonorowany polskim Orderem Zasługi z Gwiazdą, watykańskim Orderem św. Grzegorza, a także Medalem Narodzin Kanady i Srebrnym Medalem 25 – lecia Królowania Elżbiety II. Uznanie dla ogromnych zasług Henryka Słabego w pracy nad rozwojem naszej Uczelni znalazło wyraz w odznaczeniu jego osoby Medalem za Zasługi dla KUL oraz przyznaniu tytułów doktora honoris causa i Protectori Universitatis."

Zyman pisze we Wstępie:
"......Żyjąca poza krajem.. ..polska diaspora.. ..tworzy ogromne, choć nie wykorzystane, możliwości dla zbudowania nowego wizerunku polskiej grupy. Tylko zwielokrotnienie działań podobnych tym, których inicjatorem i wykonawcą jest Henryk Słaby, może sprawić, że kultura polska w wieloetnicznej Kanadzie.. ..wyzwoli się z negatywnych, zdominowanych przez krzywdzące stereotypy, ocen..”

Niestety to prawda, a książka przedstawiając siłę Słabego, ukazuje tym samym słabość Polonii, bo ilość nazwisk przy tak licznych przedsięwzięciach jest nader skromna. Gdyby było chociaż z dziesięciu Słabych to...... Ale ja nie narzekam, to Zyman..

Warto przeczytać te niewiele ponad sto stron o niezwykłym człowieku, a i poznać kanadyjską Polonię. 7/10


No comments:

Post a Comment