Eugeniusz SUE - "Tajemnice Paryża"

Eugeniusz SUE - "Tajemnice Paryża"

To jest klasyka, którą wypada znać. Na LC ubogo 6,22 (95 ocen i 6 opinii). Liczy 400 stron. Czytałem je 60 lat temu i bardzo mnie się podobały. Dzisiaj postanowiłem parę słów napisać pod wpływem Umberto Eco, który w swoim dziele „Superman w literaturze masowej” wiele miejsca „Tajemnicom Paryża” poświęcił. Ja akurat ponownie „Supermana..” przeglądałem i postanowiłem parę zdań zacytować. Ale to później

Marie – Joseph Sue, pseudonim Eugene Sue (1804 – 1857) - twórca powieści odcinkowej. Sławę przyniosły mu, publikowane początkowo w „Le Journal des debats” , sensacyjne powieści z życia najuboższej ludności Paryża, zawierające krytykę istniejącego systemu społecznego. Wywarły one wpływ na nastroje polityczne w przededniu rewolucji 1848 roku (Wiosny Ludów). Pisał również powieści marynistyczne, historyczne i obyczajowe.

Aby wprowadzić Państwa w klimat i do samej książki zachęcić zdecydowałem się duży fragment z Wikipedii skopiować:

„.....TREŚĆ Rudolf de Gerolstein, książę krwi, angażuje się w pomoc paryskiej biedocie, przebierając się za robotnika i udając się do najgorszych zakątków wyspy Cité. Pomoc taka jest możliwa dzięki opanowaniu przez niego argotu i metod walki wręcz. Książę jest bohaterem idealnym, całkowicie oddanym ludowi, gotowym do wszelkich poświęceń, by odkupić winy popełnione w młodości. Przy okazji poszukuje w Paryżu swojej córki, zaginionej Marii. W końcu ją rozpoznaje ją w ulicznicy Gualezie. Jej oraz przestępcy Szurynerowi pomaga porzucić dotychczasowe życie, a Marię zabiera do Niemiec. Młoda dziewczyna nie jest jednak w stanie poradzić sobie z problemami psychicznymi i umiera w klasztorze.

WYMOWA SPOLECZNA UTWORU 'Tajemnice Paryża', choć autor odżegnywał się od zamiaru stworzenia powieści zaangażowanej, wielokrotnie kontestują panujący porządek społeczny i protestują przeciw nędzy. Sue na łamach powieści oskarżał panujący porządek społeczny o świadome tworzenie ubóstwa na wielką skalę i wpędzanie w nędzę osób, które chcą utrzymywać się ze swojej pracy, jednak otrzymują wynagrodzenia nieadekwatne do włożonego trudu. Niektóre fragmenty utworu, ukazujące życie rodzin robotniczych, przypominają estetykę powieści realistycznej. Równocześnie Sue przeplatał te części dzieła z fragmentami, w których, dla zachowania uwagi czytelnika, przedstawiał okrucieństwa popełniane przez półświatek Paryża.
RECEPCJA 'Tajemnice Paryża' były natychmiastowym sukcesem czytelniczym, zarówno wśród bogatej publiczności, jak i wśród uboższych czytelników gazety.... ... Utwór zyskał również pozytywne opinie wśród współczesnych autorowi literatów romantycznych, dla których 'Tajemnice Paryża' były przełomowym dziełem, wprowadzającym nową problematykę w obręb zainteresowania powieściopisarzy. 'Tajemnice Paryża' miały również wpływ na wiele innych utworów – 'N,ędznikow' Wiktora Hugo. 'Hrabiego Monte Christo' Aleksandra Dumasa, 'Tajemnice Marsylii' Emila Zoli, 'Tajemnice Londynu' George;a Reynoldsa, 'Nowe tajemnice Paryża' Leo Maleta. Publikacja 'Tajemnic Paryża' była również ważnym etapem w rozwoju francuskiej literatury masowej......"
No to teraz Umberto Eco dostępny na:
http://docplayer.pl/15293443-Umberto-eco-superman-w-literaturze-masowej.html

Tytuł eseju: Eugeniusz Sue "Socjalizm i pocieszenie". Początki dla pisarza były trudne bo:

„....mówi o „ludzie”, ale lud jest jeszcze czymś obcym dla tego znanego pisarza, zawodowego dandysa, który roztrwonił majątek ojca, wydając pieniądze na luksusowe ekwipaże i prowadząc tryb życia wyklętego estety

Jednakże dopiero wtedy, kiedy Sue opisuje mansardę Morela, rodzinę tego szlifierza drogocennych kamieni, uczciwego i nieszczęśliwego, którego córka została podstępnie uwiedziona i zmuszona do dzieciobójstwa przez perfidnego notariusza Jakuba Ferranda, kiedy czteroletnia córeczka umiera z nędzy na słomie, pozostałe dzieci cierpią zimno i głód, żona jest umierająca, teściowa traci rozum i gubi powierzone mu diamenty, komornicy zaś czyhają, aby zawlec go do więzienia, Sue odnajduje właściwy styl....”

O drodze autora:

„...Od legitymizmu w polityce, dandyzmu w życiu prywatnym i publicznym, satanizmu w estetyce do przyjęcia socjalistycznej wiary.. ..i śmierci na wygnaniu. Oto intelektualna historia Suego..”

O ówczesnym odbiorze dzieła:

„...'Tajemnice Paryża' odbierane były przez współczesnego im czytelnika, jako dzieło ujawniające straszliwe stosunki społeczne, które, wraz z nędzą, prowadzą do zbrodni. Zmniejszymy więc nędzę, wspomóżmy opuszczone dzieci, wychowajmy na nowo więźnia, nie stawiajmy prawowitego robotnika wobec widma długów, uczciwej dziewczyny wobec konieczności oddania się bogatemu uwodzicielowi, dajmy wszystkim szansę odkupienia, braterskiej pomocy, chrześcijańskiego wsparcia, a społeczeństwo stanie się lepsze. Cóż za szlachetne przesłanie ! Jak nie zgodzić się z Suem ? Zło jest chorobą społeczną. Oto lekarstwo. Książka, która zaczyna się jako powieść o marginesie społecznym, odnosi sukces jako powieść o Nieszczęśliwym Robotniku, Który Może Się Odrodzić....”

No to Umberto Eco okazał się szydercą znakomitym !! Dalej czytamy:

„....'Tajemnice Paryża są kiczowate..”

Ale cos takiego to może powiedzieć Umberto Eco a nie taki szary czytelnik jak ja. Zresztą jemu to potrzebne do tezy wyrażonej w ostatnim zdaniu rozdziału nawiązującym do tytułu książki:

„...Powinno się jednak widzieć problemy literatury masowej. - od Suego do naszych czasów - w perspektywie owej pocieszycielskiej mistyfikacji..”

Więcej pod podanym adresem, a mnie pozostaje gorąco polecić Państwu i Suego, i Eco. 7/10