Lauren GROFF - „Fatum i furia”

Przepraszam,  że  jestem  naiwny;  przepraszam,  że  pochopnie  oceniłem  wysoko  „Arkadię”  (8/10),  rozciągając  atmosferę  powszechnego  zachwytu,  w  tym  Obamy,  nad  autorką  i  jej  „Fatum  i  furią”,  na  utwór  o  3  lata  wcześniejszy.  Przepraszam,  że  w  mojej  recenzji  zmieniłem  „nudna”  na  delikatniejsze  w  wymowie  - „niespójna”,  mimo  adekwatności  tego  przymiotnika  do  całej  jej  twórczości.

Nie  zmieniam  wspomnianej  recenzji,  bo  za  grzechy  trzeba  płacić,  a  pokutą  jest  lektura  tego  „arcydzieła”,  tj  nudnej  „kobyły”,  u  podstaw  której  nieodzowne  wydaje  się  retoryczne  pytanie:  

„Dlaczego  on  się  w  niej  ‘zakochał’  i  czemu  się  nie  rozstał,  zrozumiawszy  irracjonalność  związku??”

„Bo  los  taki….”

Książka  składa  się  z  dwóch  części,  których  różny  nastrój  wynika  z  oryginalnego  tytułu:  „Fates  and  Furies”  to  „Mojry  i  Erynie”  czyli  „prządki  życia  i  boginie  zemsty” 

Mojry (Wikipedia):  „..often known in English as the Fates…”   

„….Pierwotnie mojra było raczej pojęciem filozoficznym i oznaczało przeznaczenie i los człowieka oraz ogólne, nieubłagane prawa świata. Każda istota ludzka od narodzin miała swoją mojrę, określającą długość życia oraz szczęście i nieszczęścia jakie ją spotkają. Ta "indywidualna" mojra stanowiła część losu całego świata i w tym znaczeniu bezosobowa mojra była nieubłagana jak przeznaczenie. Mojra oznaczała prawa, których nawet bogowie nie mogli omijać, nie narażając porządku świata na niebezpieczeństwo. Z czasem wyobrażenie Mojry przyjęło postać pojedynczego bóstwa, które było personifikacją przeznaczenia człowieka, a później trzech sióstr - prządek losu człowieka, które mieszkały w pałacu w sąsiedztwie Olimpu, czuwając nad życiem każdego człowieka…”

Natomiast  Erynie (Wikipedia): 

„..also known as the Furies,  were  female chthonic deities of vengeance, sometimes referred to as "infernal goddesses" . A formulaic oath in the Iliad invokes them as "the Erinyes, that under earth take vengeance on men, whosoever hath sworn a false oath."

„…boginie i uosobienia zemsty (kary, gniewu) za wszelką nieprawość  oraz wyrzutów sumienia…”

A  więc   jest  ON -  zniewolony  przez  los  i  ONA -  żądna  zemsty.

Napisałem  to,  czego  nie  zauważyłem  ani  w  polskich,  ani  anglojęzycznych  recenzjach, a  teraz  polecam  recenzję  Jarosława  Czechowicza,  którą  poniżej  cytuję:  https://krytycznymokiem.blogspot.com/2016/05/fatum-i-furia-lauren-groff.html

„….„Fatum i furia” to opowieść o deficycie miłości oraz o jej nadmiarze w życiu. Jedno i drugie może być przekleństwem, ale prawdziwy dramat rozegra się wówczas, gdy żyć będą obok siebie osoba przekonana o tym, że nie jest warta żadnego uczucia, i ta, która uważa, że kochać ją powinien każdy. ..     …..Lauren Groff opowiada o oddaniu i o zemście. O tym, że budowany na oczach wielu obserwatorów związek może być wewnętrznie toksyczny, choć przecież małżonkowie trwają przy sobie latami i wspierają się w każdy możliwy sposób.  Nic odkrywczego, prawda? …     …„Fatum i furia” to zręcznie napisana powieść, która najpierw jest śmiertelnie nudna, a potem stara się nadrobić to w postaci historii z nagromadzeniem wszystkich możliwych traum życiowych. W efekcie otrzymujemy powieść, w której najpierw – dla zabicia nudy – wydobywamy te wszystkie nawiązania kulturowe, które Groff nazywa na nowo i którymi żongluje na tyle sprytnie, że prezentuje ich nowe odczytania, a potem rozpaczliwie próbujemy nadążyć za natłokiem wydarzeń pominiętych w pierwszej części zdecydowanie zbyt monotonnej narracji. W efekcie otrzymujemy historię dość zwyczajnych przesłań. Misterna konstrukcja zakłóciła autorce łączność z rzeczywistością na tyle silnie, że Groff popełniła mimo wszystko powieść wtórną i zbyt wyraźnie dręczącą dydaktyzmem…    ….Summa summarum – jest to książka wyróżniająca się przede wszystkim tym, jakie głosy w mediach uruchomiły jej życie i jak mocno komercyjne stało się głoszenie wszem wobec, że Groff zaskakuje i uwodzi. Tymczasem – by nazwać to dosadnie – zwyczajnie nudzi, opowiadając wciąż tę samą historię o złożoności związków, w których każdy walczy o swoją pozycję na swój wewnętrzny sposób.”

Stosując  Czechowicza  summa  summarum  stwierdzam,  że  obaj  my  (i  wielu  innych) czujemy  się  zrobieni  w  bambuko,  bo  gdyby  nie  reklama  i  powoływanie  się  na  Obamę,  to  tego  czytadła  do  ręki  byśmy  nie  wzięli.  Nie  wpadając  w  skrajność,  jak  we  wspomnianej  wyżej  ocenie  „Arkadii”,  stawiam  gwiazdek  5/10,   tyle,  ile  liter  liczy  jej  fan  Obama.