Stanisław THUGUTT - "Autobiografia"

Stanisław THUGUTT - "Autobiografia"

Stanisław August Thugutt (1873 – 1941) działacz ruchu ludowego i spółdzielca napisał autobiografię, o której walorach czytamy na okładce:
„...Autobiografia ta jest wzorem prostoty w opowiadaniu najdonioślejszych historycznych wypadków..”

Tekst autobiograficzny, liczący 125 stron poprzedza pięćdziesięciostronicowy wstęp Tadeusza Janczyka, którego nie zmogłem, czego i Państwu życzę. Natomiast tekst jak najbardziej, bo właśnie wspomniana wyżej „prostota” czyni go interesującym.
"....ojciec mój, Augustyn, urodzony w 1822 roku, który po ukończeniu studiów medycznych w \Moskwie.. ...praktykował w Warszawie, Dąbiu, Radzyminie i ostatnio aż do śmierci w Łęczycy. Był trzy razy żonaty i miał sześcioro dzieci, z których ja, urodzony w Łęczycy 30 lipca 1873 roku z matki Walerii z Hulanickich, byłem najmłodszy...”

Autor stracił ojca mając 7 lat, a on z rodziną przeniósł się do Warszawy, gdzie zaczął uczęszczać do szkoły przy ul. Złotej; zmieniając szkoły, a nawet zaliczając tyfus, w atmosferze rodem z Żeromskiego doszedł do matury w 1891 roku. Potem poszukiwanie pracy, porzucanie jej i podejmowanie, w tym czteroletni pobyt w Ćmielowie, w fabryce porcelany. Tamże, w 1903 założył pierwszą spółdzielnię spożywców, co przyczyniło się do raczej przymusowego opuszczenia Ćmielowa i przeniesienia się do Warszawy „w pełni rozwoju fermentu rewolucyjnego” 1905 roku. W Warszawie został księgowym i jednocześnie zaczął działać „w turystyce”, pisząc przewodniki.

Aby zachęcić do dalszej lektury wymieniam najciekawsze fakty z jego życia. Aktywność wraz ze wstąpieniem w 1917 roku w szeregi PSL „Wyzwolenie”. W 1918 został ministrem SW w rządzie Daszyńskiego; tę samą funkcje pełnił w rządzie Moraczewskiego. Po udaremnieniu zamachu Januszajtisa i utworzeniu rządu Paderewskiego, Thugutt został oddelegowany do składu Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. W wojnie 1920 - ranny, stracił władanie w ręce. W 1921 roku został prezesem PSL „Wyzwolenie”, a w 1922 posłem, od 1924 minister bez teki w gabinecie Grabskiego. Był współtwórcą Centrolewu i przeciwnikiem sanacji. Od 1931 należał do Stronnictwa Ludowego, a prezesem w nim był w 1936 - 38. Zmarł w Szwecji w 1941.

Biografia ciekawa, pisana prostym bezpośrednim językiem, lecz dla szarego czytelnika ciężko przyswajalna, bo kto dzisiaj połapie się we wszystkich niuansach ówczesnej polityki. Z jednej strony wydaje się, że przydałyby się na czytanej stronie komentarze, a z drugiej, że to prosta relacja osobista, której odbiór zakłóciłyby szerokie wyjaśnienia, bo bardziej chodzi o atmosferę niż o fakty.
Wynik - niedługa, to i przeczytać można, poszerzając horyzont bezpośredniością relacji. Gwiazdek 6