Tuesday 11 October 2016

Jose Maria ARGUEDAS - "Yawar fiesta"

Jose Maria ARGUEDAS - "Yawar Fiesta"

Jose Maria Arguedas (1911 - 1969) opublikował „Krwawe święto”, bo tak brzmi tłumaczenie z języka keczua,. w 1940 roku. Ta książka uważana jest za czołowe dzieło indygenizmu. No to wyjaśnijmy, co to za zwierzę: wg Wikipedii:
„...Indygenizm (hiszp indigena - tubylec) - prąd w kulturze i sztuce (głównie literaturze) południowoamerykańskiej.. ...Kierunek pojawił się w drugiej połowie XIX wieku i postulował przywrócenie indiańskich tradycji i wartości narodowej kulturze, zdeterminowanej dotychczas przez zagraniczne – głównie europejskie (hiszpańskie) – wpływy.... ...W literaturze przejawiał się m.in. wykorzystywaniem tradycyjnych indiańskich języków, mitów oraz opowieści. Najbardziej znani pisarze kojarzeni z indygenizmem to:Ciro Alegria, Jose Maria Arguedas, Miguel Angel Asturias...”

Tematem wiodącym jest walka byków, corrida w stylu andyjskim tzw turupukllay, która jest częścią corocznego święta niepodległości Peru, uzyskanej 28 lipca 1821 roku.. Wyszukałem sporo ciekawostek, lecz ich nie podaję, bo Państwo poznacie je z lektury i posłowia tłumacza, które obowiązkowo należy przeczytać przed lekturą. Załączony słowniczek języka keczua ułatwia żmudne czytanie do mniej więcej czterdziestej strony, bo tyle trzeba by powtarzane nazwy w keczua oswoić i przyswoić, a potem to już sama przyjemność. Podkreślam warto przemęczyć się przez te pierwsze strony, bo książka warta jest tego, a zboczeńcy zachwycający się oryginalną corridą wydadzą się niewiniątkami w porównaniu z entuzjastami krwawej turupukllay.

Szczególnie polecam czytelnikom zainteresowanym antropologią, socjologią i odległymi kulturami, bo Wikipedia mówi, że jest to opowieść o Indianach kultywujących swoją kulturę:
„It is the story of the triumph of these people in their decision to preserve their cultural identity and aspects of their social organization.....”

Posluchajmy jeszcze co mówi hiszpańskojęzyczny pisarz peruwiański Julio Ramón Ribeyro (1929 -2014):
"He has said of this novel that the author
"Traced in it the best possible social and economic sketch of a large village in the Sierra, that has no comparison in our literature for the accuracy of its information and the lucidity of its analysis"

No comments:

Post a Comment