Wednesday 13 February 2019

Małgorzata REJMER - „Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii”


Hodża  (taka  pisownia  przyjęta  jest  powszechnie  w  języku  polskim)  umarł  w  1985  roku,  a  Rejmer  w  tymże  roku  się  urodziła.
Albania   niczym  się  nie  różniła  od  pozostałych   Krajów  Demokracji  Ludowej  do  sławnego  przemówienia  Chruszczowa  na  XX  Zjeździe   KPZR,  po  którym  wybrała  drogę  Chińskiej  Republiki  Ludowej. (Ostateczny  rozłam  nastąpił  w  1961).    Jako  ciekawostkę  podaję, że  Kazimierz  Mijal….   (Wikipedia):
„…W 1965 założył nielegalną Komunistyczną Partię Polski, w której pełnił funkcję przewodniczącego Tymczasowego Komitetu Centralnego. Skłaniał się ku poglądom Mao Zedonga. 14 lutego 1966 wyjechał nielegalnie z Polski (posługując się paszportem wydanym przez Ambasadę Albanii na nazwisko Servet Mehmetka) przez Berlin do Albanii. Za pośrednictwem Radia Tirana nadawano wówczas audycje w języku polskim, przeznaczone dla słuchaczy w kraju, w których odczytywano odezwy propagujące koncepcje socjalizmu maoistycznego….”   
Audycje  z  Tirany   były  bardzo  popularne  i  doskonale  pamiętam  jak  Mijal    obwieścił  się  Prezydentem  Polski.
W  przeciwieństwie   do  autorki   pamiętam   sowiecką  propagandę  potępiającą  Hodżę  i  oczywiście – vice  versa  tzn  rewizjonizm  przywódców  ZSRR.
Teraz  czas  na  recenzję   oznaczona  godłem  ”Bartek”  na  LC,  z  którą  w  100%  się  zgadzam:
.Autorka oddaje głos przeciwnikom komunistycznej Albanii. Otrzymujemy jednostronny obraz. Tak zwycięzcy piszą historię, przegrani nie mają głosu. Nikt ich nie spyta o zdanie, ich słowa nie zostaną zapisane w książce. Mogą je sobie zabrać do grobu. Przegrani odchodzą przemilczani w niepamięć. Wyjątkiem jest Nexhip Manga, którego autorka łaskawie zamieszcza w swoim reportażu, żeby pokazać, że sentyment za komunizmem jest silny, bo "wolna" Albania okazał się biedą, nędzą, beznadzieją, chaosem, przemocą, korupcją, prywatnym folwarkiem rządzących i wielką emigracją do zbierania petów na Zachodzie. A miało być, jak na Zachodzie. Miało wystarczyć obalenie pomników Envera Hodży”.

Nim  przejdę   do  zasadniczej  krytyki   podaję,  że  poza  własną  wiedzą  starca,  dysponuję  wiedzą  od  mojego  zięcia  Albańczyka   i  jego  kolegów,  jak  i  jego   syna,  a  mojego  wnuczka,  który  historią  Albanii  się  interesuje  i  z  Albańczykami  przyjaźni.  Wszyscy  oni  żyją  mitem  Wielkiej  Albanii  -  Ilirii  i  pamięcią  Wielkiego  Wodza  Hodży.  Ponadto  w  moim  domu  starców  superintendentem (gospodarzem)  jest  również  Albańczyk,  z  którym   utrzymuję  bliskie  kontakty.
A  teraz  konkretna  odpowiedź  składająca  się  z  cytatów  z  Wikipedii,  ze  strony:  https://pl.wikipedia.org/wiki/Enver_Hoxha
…którą  całą   polecam,  szczególnie    entuzjastom  książki  Rejmer:    
(Hodża)  „…W okresie wojny stanął na czele ruchu oporu. Po wojnie objął w kraju rządy. W okresie jego rządów Albania stała się krajem uprzemysłowionym, nastąpił gwałtowny wzrost gospodarki, jak i bezprecedensowy postęp w dziedzinie edukacji i zdrowia. Wyeliminował analfabetyzm i poprowadził kraj w kierunku rolniczo-samowystarczalnym..    ….Przez biografów określany jest jako najbardziej oczytany przywódca Europy Wschodniej       ….W sierpniu 1945 przeprowadził reformę rolną. Reforma polegała na kolektywizacji rolnictwa w ramach spółdzielni produkcyjnych (kooperatyw), ziemie należące do właścicieli ziemskich i panów feudalnych (bej), czyli aż 52% wszystkich gruntów przed 1945 roku zostało natomiast rozdane chłopstwu. Po realizacji reformy procent ziemi należącej do ziemian wynosił 16%.  Kolejnymi krokami w gospodarce było przeprowadzenie industrializacji i elektryfikacji kraju. Jego rząd przeprowadzał stopniowo proces likwidacji analfabetyzmu, który w 1939 roku na obszarach wiejskich wynosił 90-95%...     …Z jego inicjatywy zakazana została średniowieczna Gjakmarrja,, czyli praktyka tzw. morderstwa honorowego. W okresie jego rządów nastąpił duży postęp w dziedzinie służby zdrowia. Historycznym problemem Albanii była malaria a kraj ten miał największą liczbę zakażonych pacjentów w całej Europie,  problem tej choroby rozwiązano wraz z rozpowszechnieniem w okresie Hodży dichlorodifenylotrichloroetanu, do 1985 roku choroba została zupełnie wyeliminowana.  Wyeliminowano także inne choroby w tym kiłę…    ….Od 1948 do 1960 roku uzyskał na rozbudowę techniczną i infrastruktury 200 milionów dolarów pomocy radzieckiej. Albania 22 lutego 1949 roku została przyjęta do Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej     …..7 listopada 1961 Hodża wygłosił przemówienie, w którym nazwał Chruszczowa rewizjonistą i antymarksistą….   …Do 11 listopada ZSRR i każdy inny kraj Układu Warszawskiego zerwał stosunki dyplomatyczne z Albanią. Albania została nieoficjalnie wyłączona (poprzez niezapraszanie jej na spotkania) zarówno z RWPG, jak i Układu Warszawskiego….    … po rozłamie Chruszczow…    ..stwierdził, że Hodża był jak pies, który gryzie karmiącą rękę i że zachował się bardziej bezwstydnie niż Mao Zedong. Także Hodża po rozłamie wielokrotnie krytykował politykę ZSRR. W 1968 roku potępił  doktrynę  Breżniewa usprawiedliwiającą interwencje Układu Warszawskiego w krajach socjalistycznych …     ….Głównym osiągnięciem jego rządów był postęp w prawach kobiet. Albania historycznie była jednym z najbardziej patriarchalnych krajów Europy. Według pochodzącego ze średniowiecza Kanunu Leki Dukagjiniego, który regulował m.in. status kobiet, kobieta była workiem, który miał przetrwać tak długo, jak żyje w domu męża. Kobiety nie mogły dawniej dziedziczyć od swoich rodziców niczego. Zamordowana kobieta w ciąży była rozcinana w celu sprawdzenia, czy płód jest chłopcem czy dziewczynką – jeśli był to chłopiec, to morderca musiał zapłacić trzy torebki [dawna waluta] za krew kobiety i 6 torebek za krew chłopca. Jeśli płód był dziewczynką, to morderca zapłacić musiał po trzy torebki za matkę i córkę. Rozwody kobiet były zakazane, a rodzice żony byli zobowiązani do jej zwrotu w przypadku ucieczki do ich domu. Pozostawienie córki w domu sprowadzało na rodzinę wstyd, który trwał przez całe pokolenia i wywoływał krwawe porachunki między rodzinami….    …W 1938 r. 4% kobiet pracowało w różnych sektorach gospodarki, w 1970 ta liczba wzrosła do 38%, a w 1982 do 46%...    …W 1978 r. 15,1 razy więcej kobiet w wieku ośmiu lat uczęszczało do szkoły (od 1938 roku) i 175,7 razy więcej kobiet uczęszczało do szkół średnich. W roku 1978 101,9 razy więcej kobiet studiowało w szkołach wyższych, niż miało to miejsce w 1957 r….       ….zwiększyła się jakość edukacji i opieki zdrowotnej. W 1960 roku rozpoczęto kampanię elektryfikacji, w wyniku której cały naród do 1985 roku posiadał już elektryczność – jednak już 25 października 1970 roku Albania stała się pierwszym krajem z pełną elektryfikacją na całym świecie…    … …w   1960 Albania miała jednego lekarza na każde 3360 mieszkańców, w 1978 był to już jeden lekarz na każde 687 mieszkańców...     … Służba zdrowia była bezpłatna i powszechna, po raz pierwszy trafiła do najodleglejszych wiosek…   … Rząd stale utrzymywał wysoki przyrost naturalny. Na przykład kobieta, która urodziła ponadprzeciętną ilość dzieci otrzymywała rządową nagrodę Bohaterki Matki (po albańsku: Nënë Heroinë) oraz nagrodę pieniężną….     Już reforma rolna z 1945 roku przyczyniła się do skonfiskowania dużej części mienia kościelnego w tym kraju…   .. Watykan postrzegany był bowiem przez niego jako ośrodek faszyzmu i antykomunizmu. Partia prowadziła w szkołach edukację utrzymaną w ateistycznym stylu. Taktyka ta była skuteczna głównie ze względu na wysoki wskaźnik urodzeń okresu powojennego. Dużą kampanię antyreligijną rozpoczęto 6 lutego 1967 roku, akcja nosiła nazwę „Rewolucji Ideologicznej i Kulturalnej” i była inspirowana chińską rewolucją kulturalną. Sam Hodża wystrzegał się przy tym stosowania przemocy….    ….koncentrowano się na kwestii ciągłości między Albańczykami a Ilirami..    Stanowisko odwołujące się do Ilirów zostało przyjęte w program edukacji  – stanowiło to zwrot w nacjonalizmie..     .. Teoria iliryjska szybko stała się jednym z filarów albańskiego nacjonalizmu, teza ta stała się popularna ze względu m.in. na to, że mogła ona dostarczyć dowody na ciągłość albańskiej obecności w Kosowie i południowej Albanii..      ….Albania miała minimalny dług zagraniczny. W 1983 roku Albania importowała towary o wartości 280 milionów dolarów i eksportowała towary o wartości 290 milionów dolarów, co tworzyło nadwyżkę handlową dziesięciu milionów dolarów. Izolacja z drugiej strony zaowocowała niższym niż europejskie standardami życia oraz zaległościami technicznymi kraju..”
Dodajmy  jedno  zdanie  z  Wikipedii   ze  strony  „Albania”:
„..W 1985 roku zmarł Enver Hodża, a władzę w Albanii przejął Ramiz Alia, uznawany za członka liberalnej frakcji wewnątrz Partii Pracy. Dwa lata później w kraju rozpoczął się kryzys gospodarczy, pogarszał się albański bilans handlowy, pojawiły się trudności z zaopatrzeniem w podstawowe produkty..”
Obecnie:
„…..Liczba mieszkańców Albanii zmalała po 1998 roku o ponad ćwierć miliona wskutek emigracji do Włoch i GrecjiPrzyrost naturalny, niegdyś najwyższy w Europie (w latach 1960–1985 w granicach 2,5–3%), stopniał do 0,8% w 2003 roku. …”   .
Proszę  skonfrontować  powyższe  z  treścią  książki.  Metoda  Rejmer   jest  niedopuszczalna,  bo  w  przełożeniu  na  Polskę  by  wyglądała  tak:    przeprowadzić   wywiady  z  amnestiowanymi  w  1956 roku  więźniami  politycznymi,  parę  wywiadów  z  rodzinami  pomordowanych  w  kaźniach  ubeckich,  można  jeszcze  dodać  wywiady  z  właścicielami  zagrabionych  majątków,  dla  okrasy  dodać  ks. Popiełuszkę,  ks. Zycha,  a  jeszcze  wyroki  śmierci  dla  biskupów  krakowskich,  no  i  np.  Przemyka   i…         i  mamy  obraz  Polski.  Tylko  czy  prawdziwy???   
Autorka  ma  już  ode  mnie  PAŁĘ  za  „Toksymię”.  No  to  teraz  drugą 



No comments:

Post a Comment