Friday 20 June 2014

WITKACY - "SZEWCY"

WITKACY - “Szewcy”
LEKTURA DLA WYBRANYCH!!! Groteską, żeby nie powiedzieć idiotyzmem, jest umieszczenie „Szewców” w kanonie lektur szkolnych. JAKI PROCENT NAUCZYCIELI JEST W STANIE ZROZUMIEĆ „SZEWCÓW” I ILE Z WIELOŚCI ICH ASPEKTÓW ?
Jestem pełen uznania dla Karoliny MARLĘGA /nie wiem czy nazwisko się odmienia/, która na portalu „ostatnidzwonek.pl” omówiła dzieło wszechstronnie i zainteresowanych tam kieruję. Na wstępie proponuję opracowanie zatytułowane „Problematyka ‘Szewców’”.
Ze swojej strony ośmielam się dorzucić drobiazgi, ale bardzo istotne, ktorych omówienia NIGDZIE nie spotkałem. /Oczywiście, mogłem przeoczyć/. Przede wszystkim chodzi o CHWISTKA, którego Witkacy wielokrotnie w tekście atakuje. Aby przybliżyć Państwu o kim mowa, pozwalam sobie skopiować notkę z mojego tzw „Pod Ręcznika”:
„CHWISTEK Leon /1844-1944/, „formista”. Zmarł w Moskwie, gdzie mieszkał “obok Kremla”, w miejscu dla uprzywilejowanych, /wraz z żoną Olgą, siostrą STEINHAUSA, teścia KOTTA/, prawdopodobnie otruty za krytykę socrealizmu. Stworzył jedną z wersji tzw teorii typów /rozwijając propozycje B. RUSSELLA /1872-1970//, a przede wszystkim przedstawił nowatorską teorię WIELOŚCI RZECZYWISTOŚCI. „Granice Nauki”. Podział rzeczywistości wedle kryteriów „zdrowego rozsądku” u Chwistka: rzeczywistość: naturalna, nauk przyrodniczych, zdarzeń, wyobrażeń. Twórca teorii formizmu w sztuce. Formiści: A. i Z. Pronaszko, T. Czyżewski, J. Hrynkowski, J. Mierzejewski, K. Winkler - łaczyli elementy sztuki nowoczesnej z tradycjami polskiej sztuki średniowiecznej i ludowej. /lata 1917-22/. IRZYKOWSKI wykpiwał Chwistka w „PAŁUBIE”.”
I to ostanie zdanie jest najistotniejsze, bo adwersarzami Chwistka byli I Witkacy, i Irzykowski, i wielu innych.
Inna rzecz, to profetyczne wyczucie problemów obecnej Unii Europejskiej:
„....żeby się zebrała nie liga dla załatwiania formalnych spraw onych nacjonalistycznych państw,.. ....tylko liga walki z nacjonalistycznym egoizmem... ...Ale jedna prawda jest: że kto co ma, to się tego nie wyrzeknie....”.
I ostatnia uwaga: o NIEMOŻNOŚCI, za mało rozwinięty przez recenzentów, a ona prześladuje wszystkich, z prokuratorem na czele, o którym Sajetan mówi:
„..on by dał wszystko, aby choc jeden moment hrabią prawdziwym być. Ale nie może, biedota nieszczęsna, hej”
Miłej lektury!

No comments:

Post a Comment